Context

Ogier Gravendeel: “Het binnen kunnen lopen en fysieke interactie zijn belangrijk, maar de financiën zijn bepalend.”

 

“Er zat een vergelijkbaar bedrijf bij ons in de buurt, maar zij hadden daar moeite mee en ervoeren een competitiegevoel.  Geografische nabijheid kan dus ook als bedreigend worden ervaren.”

Geografische nabijheid speelt een specifieke rol in open innovatie. De Man et al. (2009) noemen de campus bijvoorbeeld als één van de mogelijke open-innovatiestrategieën. Ze beschrijven een campus als een gebied waar bedrijven fysiek dicht bij elkaar zitten wat samenwerking kan faciliteren. Met bedrijven die dichtbij zitten wordt vaak meer samengewerkt op innovatiegebied dan met bedrijven die verder weg gevestigd zijn (Coenen et al., 2010). Dat heeft te maken met de lagere drempel (in de vorm van tijd en afstand) tot kennisuitwisseling (‘learning by being there’) en de sterkere sociale interactie (Coenen et al., 2010), waardoor vertrouwen en daardoor een samenwerking makkelijker kunnen worden opgebouwd (Hoekstra, 2011). Een extra kracht  van geografische nabijheid is het feit dat niet alleen kennis, maar ook know-how (‘tacit knowledge’) kan worden  uitgewisseld (Coenen et al., 2010).

De positieve effecten van geografische nabijheid worden ook erkend in de studie van Porter (1990) naar de tegelindustrie in Italië. Die nabijheid heeft de competitie versterkt en de uitwisseling van kennis verhoogd. Van open kennisdeling was geen sprake, maar het nieuws verspreidde zich door intensieve fysieke interacties en het feit dat de ondernemers elkaar al kenden. De fysieke concentratie trok steeds meer bedrijven aan die wilden mee profiteren van de economische welvaart. Dat waren niet alleen tegelfabrikanten, maar ook complementaire bedrijven, zoals marketing en fiscaal adviseurs, logistieke ingenieurs en transportbedrijven (Porter, 1990).